Hiç merak ettiniz mi tarihin kaydını tutmak ne işimize yarar?
Bir düşünün: Bir sabah uyanmışsınız ve kim olduğunuza dair tüm hafızanız silinip gitmiş! Ne zaman ve nerede doğduğunuzu, nereden geldiğinizi bilmiyorsunuz. Ailenizi tanımıyor, yapmayı en çok sevdiğiniz şeyleri bile hatırlamıyorsunuz!
Geçmişe dair hiçbir zihinsel kaydınız olmasaydı, kendinizi nasıl hissederdiniz?
TARİH YAZIYORUZ!
Tarih, sadece geçmişte yaşanmış büyük olaylardan ibaret değildir.
Doğum gününüz, okula başladığınız ilk gün, iki tekerlekli bisikleti ilk sürdüğünüz an… Bunların hepsi de tarihin bir parçasıdır: sizin tarihinizin bir parçasıdır.
Geçmişi olan her şeyin bir tarihi vardır:
Dünyadaki yaşamın tarihi vardır.
İnsanların…
Sanatın…
Devletlerin…
Dondurmanın bile tarihi vardır!
Buraya dikkat:
Geçmişte yaşanan olayları “Bir varmış, bir yokmuş”la başlayan masallardan ayırmamızı sağlayan şey nedir?
Tarihte olmuş bir olayın yeri ve zamanı bellidir ve onun yaşandığını kanıtlayan belgeler vardır.
Peki nedir bu belgeler?
Günümüzde kayıt altına alınmayan tek bir dakikamız yok gibi. Ancak bu hep böyle değildi.
Geçmişten kalan resimler, ev eşyaları, yazıtlar, mektuplar ve sanat eserleri de tarihi belgedir.
Tarihçi ne yapar?
İyi bir tarihçi, iyi bir dedektif gibi iz sürerek, geçmişte yaşanmış olaylarla ilgili ipuçları toplar.
Ardından da elindeki bilgi ve belgeler arasında sebep-sonuç ilişkileri kurarak, geçmişte tam olarak neler yaşandığını ortaya çıkartmaya çalışır.
Tarihten neler öğreniriz?
Tarih, bize hayatta kim olduğumuza, nereden geldiğimize dair bilgi verir.
Tarih bize nasıl bir insan olmak istediğimize dair de ilham verir. İnsanlık tarihi haksızlıklar ve savaşlarla dolu olduğu kadar, cesaret ve erdem hakkında bizlere yol gösteren örneklerle de doludur.
Tarih bize nelerin önemli olduğu konusunda bakış açısı kazandırır.
Örneğin, iki dünya savaşıyla birlikte yerle bir olan dünya ülkeleri, savaşlarda yaşananlara bakarak çatışmaları barışçıl yollarla çözmek için Birleşmiş Milletler’i kurmuştur.
Tarihi olayları iyi analiz edebilmek, benzer hataları yapmamızı engeller. Tarih bilgisi günümüzde yaşadığımız olaylara da ışık tutar. Gelecek hakkında varsayımlarda bulunmamızı sağlar.
Örneğin, Kovid19 virüsü salgınına karşı alınan önlemler, 1918 yılında yaşanan büyük İspanyol Gribinden ve diğer salgınlardan çıkartılan derslerle şekillenmiştir.
Tarihi olayları incelerken hangi bilim dallarından faydalanırız?
Tarihi olaylar, laboratuarda gerçekleştirilen deneyler gibi, aynı şartların oluşturulması sonucu aynı şekilde tekrarlanabilen şeyler değildir. Bu nedenle tarihte yaşananları tam anlamıyla anlayabilmek için başka bilim dallarının desteğine ihtiyaç duyulur.
Tarihi bir olayı incelerken çok sayıda bilim dalından destek alınır. Ancak bunlar arasında en önemlileri, tarih tanımının içinde gizlidir.
Bu ne demek?
Olayların nerede ve hangi koşullarda geçtiğini anlamak için COĞRAFYA hakkında bilgimizin olması gerekir.
Olayların zamanını ve oluş sırasını takip edebilmek için KRONOLOJİ bilgisine ihtiyacımız vardır.
Kanıtları toplamak ve incelemek için de ARKEOLOJİ bilimine ihtiyaç duyarız.
Tüm bu bilgiler yardımıyla tarihi olayların hangi koşullarda gerçekleştiğini anlayabilir, orada olmasak da, geçmişte neler yaşandığını öğrenebiliriz.
Yani kısaca:
Bir olayın tarih sayılması için geçmiş zamanda yaşanması, yer ve zamanının belli olması, belgelerle kanıtlanması gerekir.
Tarih bilgisi bize hayatta nelerin önemli olduğu konusunda bakış açısı kazandırır.
Sorularını yaz gönder
Yazıda değinilen konu ve kavramlarla ilgili sorunuz varsa, aşağıdaki yorum kutusuna yazın.
Sorularınızın turşusunu kurup, yanıtları yayınlayalım!
Yazıda değinilen alanlar:
Bu yazıda değinilen alanları sizin için aşağıya topladık.
Hangisi daha fazla ilginizi çektiyse, onunla ilgili diğer yazılara göz gezdirmeye ne dersiniz?
